Wkładki do zamków
Dowiedz się więcej
Wkładka do zamka to jeden z najważniejszych elementów całego mechanizmu, składającego się z kilkunastu, a czasem nawet kilkudziesięciu elementów. Sposób działania wkładki opiera się na włożeniu do niej klucza, w celu przesunięcia rygla blokującego drzwi. Najczęściej jest ona zrobiona z niklu lub mosiądzu, wyposażona w zabierak lub zębatkę, a także gałki.
Wkładki do zamków – budowa
Główne elementy to obudowa wraz ze znajdującym się wewnątrz mechanizmem, ryglami, klamką i wkładką uruchamianą przy pomocy klucza. Każda wkładka do zamka jest zbudowana z określonej ilości zapadek. Najważniejszą cechą tego elementu jest możliwość wymiany w razie utraty klucza, bez konieczności demontowania całego zamka.
Wkładki do zamków a odporność na włamanie
Nie istnieją zamki niemożliwe do sforsowania. Mają one jedynie przez określony czas powstrzymać włamywacza, tak, aby świadkowie lub domownicy zdążyli wezwać policję. Każdy zamek ma określoną klasę antywłamaniową; to ona wskazuje, ile czasu intruz potrzebowałby na dostanie się do środka. Najprostsze zamki, pozbawione atestów, można otworzyć w kilkanaście sekund, te najlepsze – w kilkanaście, maksymalnie 20 minut. Klasyfikacja obejmuje trzy klasy odporności zamka na włamania: A, B i C.
- A – pokonanie zamka zajmuje więcej niż minutę.
- B – pokonanie zamka zajmuje więcej niż 3 minuty.
- C – pokonanie zamka zajmuje więcej niż 6 minut.
Istnieją jeszcze inne klasyfikacje, np. dotyczące odporności zamka na przewiercenie. W tym przypadku zamki są klasyfikowane według 7-stopniowej skali, gdzie 1 oznacza najmniejszą odporność na rozwiercanie, a cyfrą 7 oznacza się najodporniejsze zamki.
Norma PN-EN 12209:2005/AC:2006 określa, jakie zamek może mieć oznaczenia w związku z odpornością na włamanie. Instytucje zajmujące się testowaniem (np. Instytut Mechaniki Precyzyjnej), kierując się obowiązującą normą, wydają odpowiednie certyfikaty bezpieczeństwa.
Rodzaje wkładek do zamków
Różnorodność wkładek do zamków pozwala je klasyfikować według kilku kryteriów: konstrukcji, zastosowania czy poziomu bezpieczeństwa.
- Bębenkowe wkładki do zamków – najczęściej spotykane i najprostsze wkładki. Zamek jest otwierany po odblokowaniu i obróceniu bębenka. Wśród wkładek bębenkowych można wyróżnić dwie podkategorie: wkładki profilowe i cylindryczne.
- Wkładki profilowe są przeznaczone do większości zamków wpuszczanych. Wśród nich są podwójne wkładki patentowe o podwyższonej odporności, wkładki z gałką lub półwkładki. Dwa pierwsze rodzaje mogą występować w wersji symetrycznej i asymetrycznej. Symetryczna wkładka jest umieszczana centralnie w drzwiach i ma jednakową długość z obydwu stron. Asymetryczna jest grubsza z jednej strony i przeznaczona do masywniejszych drzwi. Takie wkładki stosuje się głównie w drzwiach antywłamaniowych.
- Wkładki cylindryczne są stosowane w zamkach nawierzchniowych (cylinder zamka dodatkowego). Większość zamków montowanych w Polsce to mechanizmy typu „euro”, z dedykowaną wkładką. Cylinder owalny (skandynawski) jest przeznaczony do zamków skandynawskich. Wkładki mogą być montowane jako niezależny mechanizm w tzw. systemie jednego klucza lub być częścią zintegrowanego systemu master key.
- Wkładki do zamków z gałką – otwieranie i zamykanie zamka przy użyciu klucza jest możliwe jedynie od zewnątrz. Od strony wewnętrznej znajduje się gałka, która służy do zamykania lub otwierania drzwi.
- Wkładki patentowe – cechują się podwyższonym poziomem bezpieczeństwa. Mają dodatkowe mechanizmy zabezpieczające zamek przed nieuprawnionym otwarciem.
- Wkładki jednostronne – pozwalają na otwieranie i zamykanie drzwi wyłącznie z jednej strony.
- Wkładki dwustronne – zamek z wkładką tego rodzaju może być otwierany i zamykany z obydwu stron.
Wkładki do zamków – na co zwrócić uwagę?
Należy wziąć pod uwagę konstrukcję całego zamka, wymiary i klasę zabezpieczeń. Wkładkę trzeba dopasować do konkretnego zamka, znajdującego w danym miejscu (zamek nawierzchniowy, wpuszczany, zamek w drzwiach antywłamaniowych i inne). Poziom odporności danej wkładki należy ocenić, sugerując się oznaczeniami producenta, dotyczącymi klasy odporności zamka na włamanie, wiercenie itp. Wymiary wkładki muszą być precyzyjnie dopasowane do drzwi. Nie powinna być ona dłuższa niż 2-3 mm poza szyld. Od tego zależą komfort jej użytkowania i bezpieczeństwo.
