Glebogryzarki, wiertnice, świdry do ziemi

Ręczne przekopywanie większych połaci działki zajmuje zdecydowanie sporo czasu i bywa męczące. Dlatego najlepiej jest wyposażyć się w odpowiedni sprzęt i wykonać tę pracę przy użyciu glebogryzarki. W ten sposób można szybko spulchnić twarde, zbite podłoże. Urządzenie to posłuży także do skutecznego nawożenia (miesza glebę z nawozem, kompostem czy obornikiem), a nawet do odśnieżania. Jedynym ograniczeniem dla glebogryzarek jest zmarznięta lub zbyt przesuszona ziemia. Wówczas ostrza urządzenia mogą ulec uszkodzeniu. Jak w przypadku każdego narzędzia ogrodniczego, kluczem do sukcesu jest w tym przypadku odpowiedni dobór narzędzia do potrzeb.

Można wyróżnić trzy rodzaje glebogryzarek. Warto wiedzieć czym się charakteryzują, aby móc podjąć odpowiednią decyzję podczas dokonywania zakupu.

• Glebogryzarka ręczna - proste, niewielkie narzędzie napędzane siłą mięśni. Opcja ta nadaje się głównie do drobnych prac i niewielkich ogrodów. Spulchnia ziemię na minimalną głębokość, a pas przekopywanej przez nie ziemi jest dość wąski. Dziś są one wypierane przez praktyczniejsze i wygodniejsze urządzenia z napędem.
• Glebogryzarka elektryczna - urządzenie do prac ogrodowych wymagające dostępu do źródła prądu lub akumulatora (glebogryzarki elektryczne akumulatorowe). Potrafi jednorazowo przekopać pas ziemi o szerokości od 20 do 50 cm, na głębokość nawet 15 cm. Dzięki temu dobrze napowietrza i odchwaszcza glebę.
• Glebogryzarka spalinowa - najmocniejszy sprzęt wśród glebogryzarek, który może jednorazowo przygotować pod uprawy większy teren. Glebogryzarki spalinowe są wytrzymałe, mobilne, sprawdzają się w trudnym terenie. To największe i najcięższe urządzenia wśród glebogryzarek (najlżejsze z nich ważą kilkanaście, najcięższe około 70 kg), ale też praca nimi jest najbardziej wydajna.

Warto znać kilka podstawowych parametrów i na ich podstawie dobrać odpowiednie urządzenie. Aby móc tego dokonać, należy oszacować ilość (i częstotliwość) prac, które glebogryzarka ma wykonywać.

• Szerokość pasa roboczego - niektóre rodzaje glebogryzarek mają możliwość regulacji szerokości. Warto rozważyć tę opcję w przypadku pracy na kilku rabatach o różnych powierzchniach lub przygotowywaniu pod uprawę miejsc trudno dostępnych, spulchnianiu i odchwaszczaniu wąskich pasów ziemi etc. Mała szerokość robocza to około 25-35 cm, większe glebogryzarki elektryczne to zazwyczaj szerokość około 45 cm. Największe urządzenia spalinowe z kilkustopniową regulacją szerokości oferują zakres np. 20-80 cm.
• Głębokość kopania - im mniejsze urządzenia, tym płycej przekopują ziemię. Glebogryzarki elektryczne przekopują glebę na mniej więcej 13-15 cm głębokości. Większe urządzenia elektryczne lub spalinowe sięgają nawet do 35 cm. Pozwalają również na dokładne napowietrzenie gleby i solidne odchwaszczenie (na przykład przed posadzeniem pojedynczych roślin). Wszystko zależy od potrzeb - dla przykładu rolnicy wykonują jesienną orkę na głębokość 20-25 cm.
• Masa - ciężar glebogryzarki ma większe znaczenie w przypadku konieczności częstego transportowania urządzenia do miejsca jego pracy. Glebogryzarka elektryczna waży około kilkunastu kilogramów, ale większe glebogryzarki spalinowe o dużej mocy, to już ciężar rzędu kilkudziesięciu kilogramów. Gabaryty przeciętnej elektrycznej i małej spalinowej glebogryzarki pozwalają na wygodny transport (np. w bagażniku), tymczasem największe i najcięższe z nich wymagają bardziej specjalistycznego przewożenia (przyczepka lub samochód dostawczy). Zazwyczaj posiadają też specjalne koło transportowe ułatwiające manewrowanie urządzeniem.
• Wsteczny bieg - umożliwia łatwe sterowanie glebogryzarką i sprawne wycofanie zaklinowanego urządzenia. Opcja przydatna przy pracy na większych lub trudnych podłożach.
• Regulacja obrotów - możliwość zmiany prędkości obrotowej w glebogryzarce pozwala na dostosowanie jej do twardości i jakości podłoża.

Czy glebogryzarki elektryczne są urządzeniami głośnymi?

Tak, glebogryzarki uważa się za urządzenia względnie głośne – zwykle osiągają moc akustyczną powyżej 90 db(A). Stąd też do pracy z nimi konieczne jest stosowanie zatyczek lub nauszników chroniących słuch. Ważne jest także unikanie prac w godzinach, w których dźwięki urządzenia mogą być szczególnie uciążliwe dla otoczenia.

Czy przed rozpoczęciem prac glebogryzarki, konieczne jest szczególne przygotowanie terenu?

Przed rozpoczęciem praz z glebogryzarką, przede wszystkim należy dokładnie oczyścić teren z wszelkich patyków, kamieni, drutów czy innych elementów, które mogą uszkodzić urządzenie lub zaburzyć jego pracę (np. poprzez blokowanie ostrzy czy ich tępienie). Jest to istotne także ze względu na bezpieczeństwo – tego typu elementy, jeśli wpadną pod ruchome tarcze z nożami, mogą zostać przez nie silnie odrzucone i doprowadzić np. do zranienia znajdujących się w pobliżu osób czy uszkodzenia mienia.

Czy można pracować glebogryzarką elektryczną zaraz po deszczu?

Nie, jeśli pogoda jest niesprzyjająca, z prac przy pomocy glebogryzarki elektrycznej należy zrezygnować – tzn. w trakcie deszczu, zaraz po nim, gdy lada moment może rozpocząć się burza, jeśli wilgotność jest bardzo wysoka itp.

Jak czyścić glebogryzarkę elektryczną?

Glebogryzarkę należy dokładnie oczyścić po każdym użytkowaniu. Zawsze musi być w tym czasie odłączona od zasilania! Konieczna jest też ochrona rąk specjalnymi rękawicami. Początkowo należy oczyścić całą obudowę, koła oraz wał z trawy i innych zanieczyszczeń (czyszczenie noży może ułatwić zdjęcie odpowiedniego zespołu z wału). Robi się to lekko wilgotną ściereczką lub szczotką o delikatnym włosiu – nigdy nie powinno się używać detergentów czy spryskiwać urządzenia wodą. Na koniec glebogryzarkę należy wytrzeć do sucha i naoliwić metalowe części.

Jak często wymieniać olej w glebogryzarce spalinowej?

Podstawą w tym zakresie jest kierowanie się wskazówkami z instrukcji konkretnego urządzenia. Średnio wskazuje się jednak, że wymiana oleju w glebogryzarce konieczna jest po ok. 50 godzinach pracy. Należy pamiętać, by olej był na bieżąco dolewany, tj. gdy tylko zauważy się spadek jego poziomu.

Dlaczego silnik glebogryzarki spalinowej się przegrzewa?

Przyczyn przegrzewania się silnika glebogryzarki spalinowej może być kilka. Do najczęstszych należą: zanieczyszczone żebra chłodzenia lub filtr powietrzny, zbyt niski poziom oleju w silniku lub ustawienie nieprawidłowej odległości pomiędzy elektrodami świecy zapłonu. Każdą z tych ewentualności można w prosty sposób naprawić. Jeżeli jednak urządzenie dalej będzie ulegać przegrzewaniu, konieczna jest pilna konsultacja ze specjalistą.