Spawarki: zobacz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania

Wśród spawarek inwertorowych można znaleźć 3 rodzaje urządzeń:

• MIG/MAG – są bardzo uniwersalne i potrafią obrabiać różne rodzaje materiałów. Spawanie odbywa się w otulinie gazowej. To urządzenia przeznaczone jest dla profesjonalistów. Wymaga zastosowania butli z gazem. Spawarkę inwertorową można wykorzystać m.in. do spawania drobnych elementów oraz w warsztacie samochodowym.
• TIG – dokładność i skuteczność zapewniają im elektrody nietopliwe. Spoiny są równe i ładne. Urządzenia tego typu radzą sobie ze wszystkimi metalami, nawet z aluminium. Mogą też przechodzić w tryb MMA. Do użytku wymagają butli z gazem.
• MMA – ich zaletą jest możliwość spawania w trudno dostępnych miejscach i zakamarkach. Są zbudowane z elektrod otulonych. Spoiny są lepszej jakości niż przy MIG/MAG, ale słabszej od TIG. To urządzenia, które często wybierają profesjonaliści, ale sprawdzą się także przy pracach domowych.

Podczas zakupu spawarki warto również zwrócić uwagę na:

• liczbę amperów – do prac domowych oraz dla amatorów zalecane są spawarki do 250 A, które poradzą sobie z grubszymi kątownikami lub zawiasami;
• cenę części zamiennych, np. elektrod – niektóre urządzenia są drogie w eksploatacji;

Spawarka przeznaczona do plastiku to inny typ urządzenia niż klasyczne spawarki do metalu. Nazywana jest też zgrzewarką, ponieważ jej działanie polega na wytwarzaniu ciśnienia i temperatury dopasowanej do danego tworzywa sztucznego.

W ofercie można znaleźć mniejsze i mobilne ręczne spawarki do plastiku oraz większe stacjonarne, a także wybierać spośród modeli zasilanych na prąd lub gaz. Pod uwagę należy wziąć moc i wydajność, jak również zakres temperatur możliwych do ustawienia. Regulacja powinna być płynna oraz zabezpieczona przed zmianą. Warto wiedzieć, że najtańsze spawarki do plastiku mogą pracować przez bardzo krótki czas, a następnie potrzebują przerwy.

Najlepszym rodzajem spawarki do aluminium jest spawarka TIG, która radzi sobie ze wszystkimi rodzajami metalu, lub MIG/MAG. Istotny jest amperaż: do prac domowych najlepiej sprawdzi się 150 A. Przydać może się także dodatkowa chłodnica, która pomoże wydłużyć czas pracy urządzenia.

Częstym dylematem jest wybór między spawarką inwertorową typu MMA a migomatem. Pierwszy typ urządzenia jest niedrogi, popularny wśród amatorów i od lat wykorzystywany w spawalnictwie. Do wykonania spoiny wykorzystuje elektrody otulone. Jego obsługa nie jest trudna, ale wymaga wprawy, ponieważ dla dokładnej pracy istotna jest odległość między elektrodą a materiałem. Można je przenosić, są lekkie i potrafią spawać nawet w trudno dostępnych miejscach. Minusem jest również powstawanie odpadów, tzw. żużlu. Elektrody trzeba będzie też suszyć po użyciu i co jakiś czas wymieniać na nowe.

Migomat to spawarka warsztatowa typu MIG-MAG, która do pracy wykorzystuje gazy obojętne i aktywne. Zapewnia to uniwersalność, ponieważ metoda ta pozwala na spawanie każdego, nawet cienkiego materiału. Są również bardzo precyzyjne. Ze względu na konieczność doprowadzenia gazu z butli spawarki migomaty nie są tak mobilne jak te MMA. Uznawane są za urządzenia profesjonalne.

Pobór energii zależy od mocy urządzenia oraz czasu pracy. Można go obliczyć wzorem, który zakłada iloczyn mocy wyrażonej w kilowatach i czasu w godzinach (wynik w kilowatogodzinach). Energooszczędne spawarki powinny odznaczać się niską mocą pobierania (na poziomie ok. 6 KVA).

Spawarka transformatorowa jest zasilana przez transformator, ma większą wagę i rozmiar od urządzenia inwertorowego. Jej cena jest niska, ale pobiera więcej prądu niż spawarka inwentorowa. Jest jednak odporna na uszkodzenia mechaniczne i łatwiejsza w obsłudze ze względu na uproszczoną konstrukcję. Jest odpowiednia dla amatorów. Praca spawarką inwertorową wymaga wprawy, ale spaw jest lepszej jakości. Może służyć nawet do profesjonalnych obróbek.

Od amperażu zależy moc urządzenia oraz to, do obróbki jakich materiałów będzie się nadawać. Im wyższy parametr, tym bardziej wielofunkcyjna spawarka i grubsze tworzywa, nad którymi będzie można pracować. Wraz z amperażem rośnie cena urządzenia, dlatego warto wybrać taki, jaki odpowiada zapotrzebowaniu.

Uniwersalne urządzenie powinno mieć 250 A, co pozwoli na spawanie takich materiałów jak kątowniki, drut, zawiasy. Niższy amperaż, np. 160 A nie poradzi sobie nawet z grubszymi kątownikami lub zawiasami. Urządzenia powyżej wartości 250 A uznawane są za profesjonalne. Ich cena jest wysoka. Dla amatora sprawdzi się spawarka do 250 A.

Do spawania cienkich blach odpowiednia będzie spawarka inwertorowa typu migomat (MIG/MAG) lub te wykorzystujące metodę TIG. Trzeba jedynie pamiętać o ustawieniu odpowiedniego do grubości blachy natężenia prądu w urządzeniu.

Prąd spawania dla elektrody otulonej wykorzystywanej przy spawarkach inwertorowych jest określony przez jej producenta (widoczny w postaci symbolu na elektrodzie). Zależy on od jej średnicy (ok. 30-40A na mm średnicy). Ważna jest również grubość oraz rodzaj spawanego materiału.

Informacji na ten temat należy szukać w instrukcji obsługi danego modelu spawarki. Najczęściej wykorzystywany jest bezpiecznik 16A.

Spawarki należą do klasyfikacji „Maszyn i aparatów do spawania, zgrzewania, natryskiwania oraz maszyn i aparatów do cięcia przy pomocy gazu” KŚT 484 (klasyfikacji środków trwałych).

Spawanie emituje promieniowanie optyczne: widzialne, nadfioletowe, termiczne oraz charakterystyczne dla spawanego materiału. Jest to duże zagrożenie dla wzroku (może prowadzić np. do zaćmy i stanów zapalnych), dlatego podczas pracy należy zawsze nosić specjalną maskę ochronną.

Spawarka transformatorowa, aby wytworzyć odpowiednie natężenie prądu, używa transformatora, który zbudowany jest z rdzenia wykonanego ze stali oraz uzwojenia z odizolowanych cewek z miedzianego lub aluminiowego drutu. Bardziej skomplikowane w budowie, ale lżejsze i mobilne spawarki inwertorowe również mają transformator w wersji elektronicznej lub toroidalnej. Inwertor odpowiada za zmianę częstotliwości prądu na większą i kieruje go do transformatora, a dalej przechodzi przez dławik, by wytworzony został łuk elektryczny.