Bezpieczne schody – o czym należy pamiętać?

Bezpieczeństwo i wygoda użytkowania schodów zależy od ich rodzaju oraz ogólnie przyjętych parametrów. Zaleca się, aby stopnie miały wysokość i szerokość dopasowaną do przeciętnego ludzkiego kroku. Z badań wynika, że wynosi on ok. 60-65 cm (istnieje również wzór, który ustala, jaki powinien być stosunek wysokości stopnia do jego głębokości: 2 x wysokość + głębokość = 60-65 cm). Prawidłowe wymiary schodów ustalają też przepisy prawa budowlanego, które mówią, że w domach jednorodzinnych powinno się przestrzegać następujących parametrów:

• szerokość schodów: minimum 80 cm (zalecana 110 cm);
• wysokość stopni: maksymalna 19 cm (najwygodniejsza 15-18 cm; każdy stopień powinien znajdować się na tej samej wysokości, aby nie zaburzyć rytmu chodu);
• wysokość balustrady: minimum 90 cm.

Zalecana przez specjalistów głębokość stopni to 25-32 cm. Przy takich wymiarach stopa dorosłej osoby z łatwością się zmieści, a wchodzenie będzie nie tylko wygodne, ale też bezpieczne.

Schody spiralne są wybierane nie tylko ze względu na charakterystyczny, niebanalny wygląd. Nadają się do niewielkich domów, gdzie nie ma zbyt wiele miejsca na schody – ich plusem jest to, że nie zajmują wiele miejsca. Wybierać można spośród modeli o różnym kącie skrętu oraz wysokości. Dodatkowym atutem jest ażurowa konstrukcja: schody spiralne nie przesłaniają światła, nie sprawiają, że pomieszczenie wydaje się ciasne i ciemne. Chcąc przy tym zapewnić bezpieczeństwo i wygodę ich użytkowania, trzeba pamiętać o wyborze stopni o szerokości 30-32 cm i wysokości 15-16 cm. Warto wyposażyć je także w balustrady, ponieważ w przeciwnym razie będą mniej wygodne od klasycznych schodów prostych lub zabiegowych i mogą sprawiać trudność małym dzieciom, osobom starszym oraz zwierzętom.

Zaletą schodów modułowych jest dowolność kombinacji, ponieważ składają się one z elementów do samodzielnego montażu. Są często wybierane w domach z układem, w który trudno wpasować inne typy schodów gotowych, a wylewanie klatki schodowej zajęłoby zbyt wiele przestrzeni. Podobnie jak te spiralne, mają konstrukcję z prześwitami, lekką i niezaciemniającą. Dodają aranżacji cech nowoczesności i elegancji. Wybierać można spośród schodów prostych oraz z zabiegiem. Warto jednak zwrócić uwagę na głębokość stopni, ponieważ może ona być zbyt mała i przez to mniej wygodna. Schody tego typu mogą też być zbyt strome dla dzieci i osób starszych oraz niebezpieczne dla zwierząt domowych. Zaleca się zamontowanie balustrad.

Kolejnymi schodami, które nie zajmują zbyt dużej przestrzeni i często stosowane są jako wejście na strych lub poddasze użytkowe, są modele wykonane z drewna, zwane młynarskimi. Ich atutem jest łatwy montaż, ponieważ należą do konstrukcji gotowych, przy których nie trzeba samodzielnie montować stopni czy balustrad. Dzięki temu można je dobrać już po wykończeniu wnętrza, ponieważ nie wymagają dodatkowych elementów, które musiałyby być przygotowywane na etapie projektu lub budowy. Podczas wyboru warto zwrócić uwagę na kąt ich nachylenia. Zbyt strome mogą być przeszkodą dla małych dzieci i zwierząt. Tego typu schody będą miały też nieco wyższe stopnie (ok. 19 cm), choć na rynku można znaleźć również modele wygodniejsze, o mniejszym spadku. Do wyboru są także schody młynarskie zabiegowe lewe lub prawe z odpowiednio wyprofilowanym skrętem.

Schody zabiegowe mogą występować w wersji lewej lub prawej, co zależy od tego, w którą stronę będą zmieniały swój bieg u podstawy. Nie mają jednak spocznika, a zastosowaną różnicę w szerokości stopni. Można zauważyć, że będą one szersze na zewnątrz. Nie wpłynie to jednak na komfort ich użytkowania, ponieważ środkowa część pozostanie taka sama na każdej wysokości. Zajmują niewielką przestrzeń. Modele różnią się kątem nachylenia, który należy dobrać do wieku i kondycji fizycznej domowników oraz powierzchni, jaką można przeznaczyć na schody. Można też wybierać spośród schodów zabiegowych młynarskich i zabiegowych modułowych.

Dobór odpowiednich barierek zdecydowanie podniesie ogólne bezpieczeństwo schodów. Ich montaż zalecany jest zwłaszcza wtedy, gdy w domu mieszkają dzieci lub osoby starsze. Zgodnie z prawem budowlanym i zasadami ergonomii, najwygodniejsza barierka ma wysokość 90 cm.

Co więcej, za najbezpieczniejszą uznaje się taką, która nie ma żadnych prześwitów i przerw. Aby nie zabierać światła z pomieszczenia, warto tego typu barierkę wykonać ze szkła hartowanego. Jeśli zaś balustrada zbudowana jest z pionowych tralek, zakłada się, że maksymalna odległość między nimi powinna mieć 12 cm. Co istotne, jej elementy mogą okazać się pomocne w przypadku małych dzieci, które będą mogły się o nie podpierać i podtrzymywać.

Zgodnie z przepisami barierkę trzeba zamontować do schodów o wysokości minimum 0,5 m.

Podświetlenie stopni schodów, np. przy pomocy taśmy lub punktorów LED, stanowi nie tylko element dekoracyjny, lecz także zwiększa bezpieczeństwo użytkowania. Pomaga po ciemku odnaleźć drogę na piętro i ułatwia poruszanie się osobom ze słabym wzrokiem. Przydaje się również wtedy, gdy światło górne nie jest w stanie dostatecznie doświetlić stopni.

Chcąc jeszcze bardziej zwiększyć bezpieczeństwo schodów, można zamontować na każdym stopniu specjalne antypoślizgowe nakładki, wykonane z gumy lub wykładziny. Występują w formie pasków naklejanych na krawędź stopnia lub tzw. nastopnic. Wybierać można spośród wielu kolorów, które warto dopasować do aranżacji wnętrza. Ich minusem jest to, że utrudniają czyszczenie schodów. Co więcej, kurz i brud wchodzą w załamania oraz fakturę wykładziny, dlatego konieczne jest częstsze odkurzanie, niż ma to miejsce w przypadku schodów bez nakładek.

Czy wykładziny na schody są dobre dla rodziny z dziećmi?

Wykładzina na schody będzie przyjemna w dotyku, a ta dobrej jakości będzie spełni też funkcję antypoślizgową oraz amortyzacyjną. Trzeba jednak wziąć pod uwagę kwestie higieny. Schody pokryte wykładziną trudniej będzie odkurzyć i wyczyścić z różnego rodzaju zabrudzeń, np. błota, plasteliny, farb, rozsypanych drobiazgów. Zalecane są więc wykładziny hipoalergiczne i z właściwościami antystatycznymi.

Które schody wewnętrzne są łatwiejsze w utrzymaniu – drewniane czy metalowe?

Schody drewniane będą łatwe w czyszczeniu zwłaszcza wtedy, gdy zostały zabezpieczone lakierem lub lakierobejcą. Zazwyczaj wystarczy je przetrzeć z kurzu. Jeśli trzeba będzie usunąć większe zabrudzenia, należy używać minimalnej ilości wody oraz środków do czyszczenia drewna. Taki materiał nie powinien być wystawiany na długi kontakt z wilgocią, a w razie zalania powierzchnia powinna być natychmiast wytarta do sucha.

Jakie schody zajmują najmniej miejsca?

Najmniej miejsca zajmują schody spiralne, kręcone. Szacuje się, że średnio potrzebują one około 3 m2 przestrzeni.