Palmy kokosowe w domu

Kokos właściwy (Cocos nucifera) pochodzi z Ameryki Południowej (Wenezuela, Kolumbia, Brazylia), występuje też w południowo-wschodniej Azji. Palmy kokosowe można spotkać również nad brzegami tropikalnych mórz. W naturze dorastają do 25-30 m wysokości. Palmy kokosowe tworzą charakterystyczne pióropusze z liści, a pojedyncze liście mogą osiągać nawet 6 m długości i prawie 1 m szerokości. Z jednej palmy kokosowej można rocznie zebrać ponad 70 orzechów. Największe orzechy osiągają wagę nawet 4 kg!

Właściwie wszystkie części tej rośliny znajdują swoje zastosowanie: od liści, przez kwiaty, korę, korzenie, drewno, aż do orzechów. I tak palmy kokosowe dostarczają mleka i oleju kokosowego, a z miąższu robi się popularne także u nas wiórki kokosowe. Młode liście nadają się do jedzenia, a z soku, który pochodzi z kwiatów, można robić wino. Włókno kokosowe to nie tylko świetny materiał na kompost. Wykorzystuje się je także do wyrobu szczotek czy pędzli. Z palmowego drewna można natomiast zrobić np. meble, z kawałków pnia powstają instrumenty (bębny), a skorupa orzecha kokosowego to idealny materiał do tworzenia małych dzieł sztuki (np. kolczyków i bransoletek, cukierniczek, łyżek itp.). Właśnie dlatego palma kokosowa nazywana jest „drzewem o tysiącu zastosowań”.

Okazałe, soczystozielone liście palmy kokosowej sprawią, że wystrój mieszkania nabierze tropikalnego charakteru. Jednak nie ma co liczyć na orzechy kokosowe (ani nawet kwiaty), ponieważ polski klimat skutecznie uniemożliwia zawiązywanie się owoców u roślin tak egzotycznych jak palma. Ale ciekawą ozdobą jest już sama sadzonka palmy: pierwsze młode listki wyrastają wprost z orzecha, który zakopany jest w podłożu tylko do połowy. W sklepach ogrodniczych dostaniemy specjalnie dla palm skomponowane mieszanki ziemi o lekko kwaśnym odczynie (pH 5-6,5).

Musimy pamiętać o tym, by ziemia w doniczce cały czas była lekko wilgotna, szczególnie latem musimy dostarczyć roślinie odpowiednio dużą ilość wody. Wilgoci nie może zabraknąć także zimą, w tym okresie musimy bardzo uważać, aby nie przesuszyć, ale też nie zalać palmy. Bardzo ważne jest to, żeby nie lać wody bezpośrednio na orzech kokosowy, ponieważ może to doprowadzić do jego zgnicia. Woda, którą podlewamy palmę, powinna być przegotowana i odstała. Gotowanie wody uwalnia ją od niekorzystnych dla palm związków chemicznych, takich jak chlor czy wapń.

Palmy kokosowe preferują stanowiska słoneczne (nie służy im wystawa północna oraz wschodnia, bo dociera tam zbyt mało światła). Najlepiej czują się w gorącym klimacie pełnym słońca (wilgotny klimat równikowy), dlatego latem warto wystawić je na balkon, taras bądź bezpośrednio do ogrodu. Rośliny te źle znoszą niską temperaturę, dlatego nawet zimą mogą stać w dosyć ciepłych pomieszczeniach. Trzeba jednak pamiętać o regularnym ich zraszaniu, ponieważ środowiskiem naturalnym palm są miejsca ciepłe i bardzo wilgotne (np. nadmorskie plaże). Latem palmy należy zraszać z samego rana, kiedy słońce nie grzeje jeszcze tak mocno. W ciągu dnia silne promienie słonecznie padające na krople wody mogłyby spowodować poparzenia liści i doprowadzić do powstania nieestetycznych, brązowych plam. Jeśli nie zapewnimy palmie odpowiedniej wilgotności powietrza, końcówki liści staną się brązowe i uschną. Należy także regularnie usuwać kurz z liści. Dotyczy to wszystkich roślin doniczkowych, jakie posiadamy w domu. Zakurzone liście mają bowiem problem z prawidłowym przeprowadzeniem procesu fotosyntezy.

Palma kokosowa ma bardzo wrażliwe korzenie, dlatego musimy bardzo uważać przy jej przesadzaniu. Roślinę należy przesadzić dopiero wtedy, kiedy stara doniczka będzie już wyraźnie za ciasna. Wszystkie palmy najlepiej rosną w nieco zbyt ciasnych, wysokich i wąskich doniczkach. Najlepszym momentem do przesadzania będzie chwila, gdy korzenie zaczną przebijać się przez otwory drenażowe (przeważnie co około 3-4 lata). Należy wtedy delikatnie rozbić lub rozciąć doniczkę. Na dno nowej, większej donicy wsypujemy najpierw warstwę drenażu (może być to keramzyt lub nawet pokruszone resztki ceglanej donicy). Orzech kokosowy powinien być zasypany ziemią tylko do połowy, w przeciwnym razie zgnije. Najlepszym momentem na przesadzanie jest wczesna wiosna (od końca lutego do końca marca). Około miesiąc po przesadzeniu możemy zacząć nawozić roślinę. Należy do tego używać płynnych nawozów wieloskładnikowych przeznaczonych dla roślin ozdobnych z liści. Czasem stosuje się także nawozy do cytrusów. Palmy kokosowe nawozimy od marca do października co dwa tygodnie.