Prace ogrodnicze wczesną wiosną

Kiedy temperatura nie spada już poniżej 0°C, należy usunąć z roślin okrycia, które chroniły je przed mrozem i zimowymi wiatrami. Rośliny powinniśmy odkrywać w czasie pochmurnego dnia, ponieważ silne, marcowe słońce mogłoby spowodować poparzenia.

Gałęzie krzewów iglastych oraz liście, których użyliśmy do okrywania roślin, to świetny materiał na kompost. Trzeba je tylko trochę rozdrobnić. Natomiast torf i kora, które posłużyły do stworzenia kopczyków okrywających np. róże, wystarczy delikatnie rozgarnąć. Będą pełnić funkcję ściółki. Słomiane bądź wiklinowe maty, a także agrowłókninę można wykorzystać ponownie na jesień. Materiały te należy przechowywać w suchym i przewiewnym miejscu, aby nie zapleśniały i nie zgniły.

Wiosną warto zbadać odczyn pH gleby oraz jej skład chemiczny. Będziemy wtedy mogli zastosować odpowiednie nawozy i dowiemy się, jak polepszyć strukturę gleby. Do podłoża gliniastego i wilgotnego należy dodać piasku, który poprawi drenaż i zwiększy przepuszczalność. Zbita, gliniasta gleba utrudnia np. założenie i utrzymanie ładnego trawnika. Natomiast zbyt jałowe, piaszczyste podłoże można wzbogacić poprzez dodanie torfu odkwaszonego oraz nawozów organicznych (obornika, kompostu).

Na glebę o zbyt kwaśnym pH należy zastosować dolomit. Podłoże zasadowe natomiast nie sprzyja roślinom kwasolubnym (np. różanecznikom, azaliom, hortensjom). Zasadowe pH można zmienić przez stosowanie nawozów fizjologicznie kwaśnych takich jak np.; siarczany (siarczan amonu, potasu) lub przez dodanie i wymieszanie z glebą torfu kwaśnego.

Marzec to dobry moment by rozpocząć nawożenie roślin. Najlepiej zastosować w tym celu nawozy wieloskładnikowe bogate w azot, które pobudzą wzrost roślin. Można także użyć nawozów wolnodziałających. Do konkretnych grup roślin warto dobrać nawozy przeznaczone specjalnie dla nich np. mieszanki do roślin wrzosowatych, do iglaków, do róż itp.

Wczesna wiosna to czas, kiedy wykonujemy w ogrodzie pierwsze opryski chemiczne. Szczególnie groźnym szkodnikiem występującym na drzewach i krzewach iglastych jest przędziorek sosnowiec. Duże nasilenie tego szkodnika może spowodować całkowite obumarcie rośliny. Przędziorek sosnowiec (wbrew swojej nazwie) szczególnie upodobał sobie świerki (srebrny, pospolity, biały) oraz modrzewie. Zimujące stadia (osobniki dorosłe i jaja) tego szkodnika możemy ograniczyć w dużym stopniu, wykonując oprysk oleistym środkiem chemicznym na bazie parafiny (np. Treol 770 EC).

Środki parafinowe możemy także stosować na drzewa owocowe (jabłonie, śliwy), ponieważ na nich również mogą pojawiać się przędziorki. Środki te ograniczają również występowanie miseczników. Opryski środkami na bazie parafiny należy wykonywać, gdy temperatura powietrza wynosi od 8 do 15°C. Największa efektywność działania środka jest wtedy, gdy w ciągu kilku dni po zabiegu temperatura nie spada poniżej 0°C.

Drzewa owocowe można zapobiegawczo opryskiwać preparatem na bazie miedzi (np. Miedzian 50 WP). Ograniczy to występowanie chorób grzybowych takich jak np.: parch, drobnoplamistość liści. Zabieg ten należy wykonać, kiedy temperatura powietrza będzie oscylować w granicach 12°C. Wszystkie wczesnowiosenne zabiegi chemiczne powinno się wykonywać w bezwietrzne, suche i słoneczne dni.

W marcu czeka nas bardzo dużo pracy w ogrodzie: grabienie, sprzątanie, nawożenie, sadzenie, przesadzanie, przycinanie, wykonywanie oprysków chemicznych. Jednak wysiłek z pewnością się opłaci i już niedługo będziemy cieszyć pięknym, zadbanym ogrodem.

Kiedy stopnieje śnieg należy zacząć porządki na grządkach i rabatach. Na początku wygrabiamy suche resztki roślin oraz opadłe liście. Byliny, których nie przycinaliśmy na jesień w celu pozostawienia dodatkowej ochrony przed zimą, teraz należy przyciąć u nasady. Pobudzi to rośliny do wzrostu i odświeży ich wygląd.

Powinniśmy także przyciąć krzewy, które kwitną na tegorocznych pędach (czyli późną wiosną, latem oraz wczesną jesienią). Do krzewów tych zaliczyć można np.: budleję, lawendę, hortensję (bukietową i krzewiastą, ponieważ hortensja ogrodowa kwitnie na pędach zeszłorocznych), róże wielokwiatowe i wielkokwiatowe, tawuły (japońska, drobna, białokwiatowa i wierzbolistna).

Rośliny te przycinamy, zmniejszając ich wielkość o ok. 1/3. Te, które kwitną na pędach zeszłorocznych, przycinamy dopiero po kwitnieniu. Wczesną wiosną usuwamy tylko pędy suche, przemarznięte i chore. Wycinamy także gałęzie krzyżujące się oraz takie, które rosną do środka. Powinniśmy także usunąć pędy utrudniające dostęp światła i powietrza do gałązek położonych w głębi. Do krzewów kwitnących na pędach zeszłorocznych zaliczamy np.: forsycje, irgi, jaśminowce, kaliny, migdałki, pigwowce, porzeczki ozdobne, żylistki, niektóre gatunki tawuł (np. norweska, van Houtte’a).

Marzec i pierwsza połowa kwietnia to ostatni moment na przycinanie drzew i krzewów owocowych. U jabłoni, gruszy, śliw oraz u porzeczek i agrestu należy wykonać cięcie prześwietlające, które polega na wycięciu kilku lub kilkunastu pędów w taki sposób, aby do środka korony lepiej dochodziło światło i powietrze. Wycinamy także gałęzie krzyżujące się oraz te, które rosną w kierunku środka korony. Rany powstałe po cięciu należy posmarować maścią ogrodniczą, która zwiera środek grzybobójczy.

W momencie gdy gleba rozmarznie i trochę się ogrzeje, możemy przystąpić do sadzenia roślin z gołym korzeniem. Rośliny takie są tańsze niż te sprzedawane w pojemnikach, ale można je sadzić tylko wczesną wiosną oraz na jesieni. Zbyt wysokie temperatury oraz letnie upały powodują duże utrudnienia w czasie transportu roślin z odkrytym korzeniem, który jest bardzo wrażliwy i szybko wysycha.

Istnieje też ryzyko nieprzyjęcia się rośliny zaraz po posadzeniu. Miejsce, w którym zamierzamy posadzić nowe drzewa bądź krzewy, należy dokładnie odchwaścić, oczyścić i nawieźć. Podłoże należy przekopać i wyrównać, a świeżo posadzoną roślinę trzeba obficie podlać. Podlewamy także inne rośliny w naszym ogrodzie, a w szczególności wszystkie okazy zimozielone, które narażone są na wysuszające działanie wiatru i słońca. Marzec to także dobry moment na przesadzanie roślin.

Można już także przystąpić do wysiewania do pojemników niektórych roślin ozdobnych. Należą do nich: aksamitki, astry chińskie, cynie, floksy, lewkonie, lwia paszcza, niecierpek Waleriana, portulaka, werbena, zatrwian. Jeśli pogoda dopisuje i jest stosunkowo ciepło, możemy nasiona roślin kwitnących wysiać wprost do gruntu. Postępujemy tak w przypadku chabrów, czarnuszki damasceńskiej, gipsówki letniej, groszku pachnącego, maku ogrodowego, miłka letniego, nagietka, ostróżki ogrodowej, smagliczki nadmorskiej.

W marcu rozmnażamy także przez podział kłącza bylin, które kwitną późną wiosną, latem oraz na jesieni. Należą do nich np.: bergenie, dzielżany, dzwonki, floksy, gęsiówka, hosty, kukliki, lawenda, liliowce, macierzanki, marcinki, nawłocie, ostróżki, paprocie, rojniki, rozchodniki, rudbekie. Świeżo posadzone kępy nowych roślin trzeba obficie podlać i dbać o to, by podłoże wokół nich było stale wilgotne. To pomoże lepiej się im ukorzenić.

Wiosna w ogrodzie to nie tylko drzewa, krzewy i kwiaty. Warto pomyśleć również o warzywach. Kiedy marzec jest stosunkowo ciepły, można do gruntu wysiewać nasiona warzyw, które są dość odporne na niskie temperatury. Mowa tu o: cebuli, czosnku, grochu, koprze, marchewce, rzodkiewce, szpinaku, szczypiorku, pietruszce. Miejsce, gdzie wysialiśmy nasiona, można przykryć agrowłókniną, by ochronić grządki przed wczesnowiosennymi wahaniami temperatur.

Warto wysiać także nasiona bakłażanów, papryki i pomidorów. Pojemniki z nasionami do momentu wykiełkowania trzeba umieścić w pomieszczeniu o temperaturze około 21-23°C. Po wykiełkowaniu optymalna temperatura to około 18-20°C. Przez cały okres wzrostu musimy pamiętać o utrzymywaniu dostatecznej wilgotności podłoża. Kiedy pojawią się trzy-cztery listki, rośliny należy rozsadzić do osobnych pojemników.

Warzywa takie jak np.: brokuły, kalafior, kalarepa, kapusta, por, seler, sałata uprawia się z rozsady. Rozsady można kupić w sklepie ogrodniczym albo wyhodować samemu. Skrzynki z warzywnymi sadzonkami można umieścić w szklarni lub w foliowym tunelu. Przyspieszy to zbiór warzyw wrażliwych na niskie temperatury. Do tunelu wysiewamy także zioła (bazylię, majeranek, melisę, szałwię itd.).

Jakie narzędzia warto przygotować przed rozpoczęciem wiosennych prac w ogrodzie?

Zadbaj o podstawowe narzędzia, takie jak sekator, grabie, motyka, łopata i rękawice ogrodowe. Sprawdź ich stan, jeśli są zardzewiałe, oczyść je i naostrz. Przygotuj także konewkę lub wąż ogrodowy do nawadniania. Jeśli planujesz przycinanie drzew, przyda się piła ręczna lub elektryczna.