Oryginalne wiciokrzewy

Wiciokrzew (Lonicera) to niezwykle dekoracyjne pnącze, które ma ciekawe kwiaty w ciepłych w barwach: mogą być kremowe, żółte, pomarańczowe, czerwone (wiele odmian ma kwiaty dwubarwne). Obecnie znanych jest około 180 gatunków, które występują dość powszechnie na półkuli północnej. Wiciokrzewy należą do niezbyt silnie rosnących pnączy i mogą dorastać do około 10 m wysokości. W zależności od gatunku i odmiany rośliny te kwitną od maja do października, a kwiaty niektórych z nich wydzielają piękny, intensywny zapach. Późnym latem i jesienią dojrzewają karminowoczerwone owoce, które także stanowią ozdobę tego pnącza. Warto jednak pamiętać, że czerwone jagody niektórych wiciokrzewów są trujące.

Wiciokrzewy mogą rosnąć zarówno na stanowisku słonecznym, jak i półcienistym. Powinniśmy je sadzić w miejscach zacisznych i osłoniętych od silnych wiatrów. Pnącza te preferują żyzne, przepuszczalne, wilgotne podłoże o odczynie zasadowym (gleby wapienne). Nie tolerują gleb suchych, piaszczystych i jałowych. Sadzimy je nieco głębiej, niż rosły w pojemniku (około 10 cm). Do dołka, w którym zamierzamy posadzić wiciokrzew, warto wrzucić trochę kompostu lub dobrze rozłożonego obornika. Wiciokrzewy mają dość płytki system korzeniowy, w związku z tym bardzo źle znoszą suszę. Ziemię wokół roślin warto więc wyściółkować np. rozdrobnioną korą, co zapobiegnie nadmiernemu parowaniu wody i ochroni korzenie przed przegrzaniem. Pnącza należy też obficie podlewać w czasie suchych, upalnych miesięcy. Wiciokrzewy rozmnaża się przez odkłady zwykłe (maj oraz czerwiec). Można je także rozmnażać z sadzonek zielnych, które pobieramy w lipcu.

Wiciokrzewy warto nawozić nawozami wieloskładnikowymi kilka razy w czasie sezonu wegetacyjnego. Będą wtedy lepiej rosły i obficiej kwitły. Pnącza te nie wymagają radykalnego cięcia. Świeżo posadzonych nie przycinamy w ogóle, ponieważ wiciokrzewy kwitną na pędach zeszłorocznych. W kolejnym roku zostawiamy od 2 do 4 pędów głównych, a resztę wycinamy. Pobudzi to roślinę do wytwarzania nowych przyrostów i nada jej ładny pokrój. Starsze rośliny przycinamy tylko wczesną wiosną i usuwamy wtedy pędy stare, chore oraz uschnięte. Wiciokrzewy są z reguły odporne na mróz, czasem jednak mogą przemarzać. Należy je wtedy przyciąć bardzo nisko, a ładnie odbiją.

Wiciokrzewy mają pędy, które wiją się spiralnie wokół podpór. Do podpór należy je przywiązać już w pierwszym roku po posadzeniu. Są to rośliny odporne na zanieczyszczenia powietrza, więc idealnie nadają się posadzenia w warunkach miejskich (w przydomowych ogródkach lub na działkach). Te bujne pnącza mogą w dość krótkim czasie pokryć niezbyt estetyczne wyglądające ściany czy ogrodzenia. Mają oryginalne, pachnące kwiaty i błyszczące, soczystozielone liście, więc warto sadzić je w tych częściach ogrodu, gdzie często przebywamy i odpoczywamy. Wiciokrzewy idealnie nadają się na trejaże, pergole bramy czy do dekoracji altany. Można też nimi obsadzać mało atrakcyjne płoty – wtedy sadzonki sadzimy w odległości około 1 m.

Wiciokrzewy mają wiele ciekawych gatunków, które różnią się miedzy sobą siłą wzrostu, odpornością na mróz i kolorem kwiatów, liści i owoców. Poniżej prezentuję kilka wartościowych gatunków: wiciokrzew Browna, japoński, pomorski, przewiercień i Tellmanna.

Wiciokrzew Browna (Lonicera x brownii) dorasta do około 3 m wysokości. Ma eliptyczne liście, które zrośnięte są pod kwiatostanami. Pnącze to kwitnie od czerwca do września i ma pomarańczowo-czerwone kwiaty, które mają lekko wygiętą koronę i silnie pachną. Wiciokrzew Browna można sadzić tylko w najcieplejszych rejonach naszego kraju (na zachodzie i południowym-zachodzie), ponieważ jest to roślina, która może przemarzać. Trzeba ją także okrywać na zimę. Jedną z najpiękniejszych odmian wiciokrzewu Browna jest: ‘Dropmore Scarlet’ – to silnie rosnące pnącze, które może dorastać do około 5 m wysokości. Ma ciemne, czerwono-pomarańczowe kwiaty z żółtym środkiem i charakteryzuje się bardzo długim okresem kwitnienia (od czerwca do października).

Wiciokrzew japoński (Lonicera japonica) to częściowo zimozielone pnącze, które ma krótkie, owłosione pędy. Na przełomie czerwca i lipca u nasady liści pojawiają się intensywnie pachnące kwiaty, które początkowo są białe, a z czasem różowieją. Jesienią (przełom września i października) zaczynają dojrzewać owoce: czarne, kuliste jagody. Wiciokrzew japoński nie jest odporny na mróz, dlatego należy go sadzić w najcieplejszych rejonach naszego kraju, w miejscach osłoniętych od silnych, zimnych wiatrów. Do ciekawszych odmian wiciokrzewu japońskiego należy: ‘Aureoreticulata’ – to niezbyt wysokie pnącze, które może dorastać do około 1,5-2 m. ma bardzo oryginalne zielone liście ozdobione złotożółtymi żyłkami. W czasie łagodnych zim listki bardzo długo utrzymują się na roślinie. Odmiana ta idealnie nadaje się jako roślina okrywowa: ścielące się pędy w dość krótkim czasie pokrywają powierzchnię gleby, tworząc gęsty, żółty kobierzec.

Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) to jedyny gatunek wiciokrzewu, który można spotkać w Polsce w warunkach naturalnych. Spotkać go można w wilgotnych lasach liściastych na terenie Dolnego Śląska oraz Pomorza. Warto wiedzieć, że gatunek ten objęty jest ścisłą ochroną. Pnącze to dorasta do około 6 m wysokości, a jego młode pędy są owłosione. Wiciokrzew pomorski kwitnie od maja do sierpnia, a jego kwiaty bardzo silnie pachną – szczególnie wieczorami i nocami. Rurkowate, długie kwiaty mają kolor kremowobiały z delikatnym różowym odcieniem i zebrane są na szczytach pędów. We wrześniu dojrzewają owoce (ciemnoczerwone, kuliste jagody), które stanowią ozdobę rośliny aż do pierwszych przymrozków. Ciekawą odmianą wiciokrzewu pomorskiego jest: ‘Serotina’ – to odmiana o niezwykle dekoracyjnych kwiatach. Kwiaty w pączkach są ciemnoczerwone, później dwubarwne (w środku kremowe, z zewnątrz purpurowo-różowe) i w miarę rozkwitania stają się coraz jaśniejsze. Odmiana ta kwitnie długo i później niż gatunek, od lipca aż do pierwszych przymrozków.

Wiciokrzew przewiercień (Lonicera caprifolium) swą nazwę zawdzięcza temu, że jego zrośnięte nasadami liście wyglądają, jakby były „przewiercone” przez pęd. Liście z wierzchu mają kolor ciemnej zieleni, a od spodu są nieco sinawe. Rozwijają się już w marcu. Wiciokrzew przewiercień kwitnie od maja do lipca i ma intensywnie pachnące kwiaty barwy kremowej lub bladożółtej. Niewątpliwą ozdobą tego pnącza są także jego owoce: pomarańczowoczerwone, kuliste jagody, umieszczone tuż u nasady zrośniętych liści (wyglądają jak położone na talerzu lub tacy z liści). Wiciokrzew przewiercień może dorastać do około 6-8 m wysokości. Potocznie zwany jest „kaprifolium”. Do ciekawszych odmian zaliczyć można: ‘Praecox’ – odmiana ma nieci jaśniejsze liście i kwiaty, niż cały gatunek. Zakwita wcześniej: już na przełomie kwietnia i maja.

Wiciokrzew Tellmanna (Lonicera x tellmanniana) to jedno z najpiękniej kwitnących pnączy. Kwitnie bardzo obficie w maju i czerwcu i ma żółto-pomarańczowe kwiaty o jaskrawym odcieniu. Ozdobne są także błyszczące liście barwy ciemnej zieleni oraz owoce: kuliste, pomarańczowe jagody. Wiciokrzew Tellmana to silnie rosnące pnącze, które może dorastać do około 7-8 m wysokości. Jest to roślina dość wytrzymała na mróz, jednak może przemarzać w czasie bardzo mroźnych, bezśnieżnych zim. Przemarznięte pnącze silnie przycinamy na wiosnę, pędy powinny szybko się zregenerować.