Karmnik ościsty
Karmnik ościsty to niziutka bylina, która może dorastać do zaledwie 2-5 cm wysokości. Ma poduchowaty pokrój, listki ciemnozielone lub jasnożółte (odmiana 'Aurea') i kwitnie niemal przez całe lato. Roślina ta przypomina nieco mech lub trawę. Idealnie nadaje się do posadzenia na skalniakach, może być też stosowana jako roślina okrywowa, zadarniająca. Świetnie wygląda jako wypełnienie szczelin między ogrodowymi ścieżkami z płyt lub kamieni. Karmnik ościsty jest rośliną mrozoodporną, łatwą w uprawie i niewymagającą zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych.
Pochodzenie i występowanie
Karmnik ościsty (Sagina subulata) to roślina należąca do rodziny goździkowatych. Jego inna nazwa to karmnik szydlasty. Bylinę tą w naturze spotkać można niemal na całym kontynencie europejskim (głównie na południu i w Europie środkowej). W Polsce właściwie nie występuje w stanie dzikim, jest za to gatunkiem chętnie uprawianym w przydomowych ogródkach. Bylina ta dobrze wygląda zarówno w ogrodach o charakterze wiejskim, rustykalnym, angielskim, jak i w nasadzeniach nowoczesnych, minimalistycznych. Karmnik ościsty swą popularność zawdzięcza temu, że przypomina trawę (albo mech), jednak może być sadzony w miejscach suchych i piaszczystych, gdzie trawa sobie nie poradzi. Ponadto jest to roślina kwitnąca niemal przez cało lato. W ogrodach można sadzić odmiany o liściach ciemnozielonych lub bardzo dekoracyjną odmianę o listkach złotożółtych – 'Aurea'.
Warunki uprawy
Karmnik ościsty preferuje miejsca słoneczne i ciepłe, jednak może być posadzony także w lekkim cieniu. Na stanowiskach cienistych roślina ta będzie kwitła mniej obficie. Warto pamiętać, że ozdobne liście odmiany 'Aurea' najpiękniej wybarwiają się na stanowisku słonecznym.
Bylina ta powinna rosnąć w glebie lekkiej, przepuszczalnej, piaszczystej, średnio żyznej i umiarkowanie wilgotnej. Jeśli podłoże jest zbyt suche, żwirowo-piaszczyste, jałowe – karmnik ościsty będzie słabo się rozkrzewiał, a kwitnienie będzie mniej obfite.
Roślina ta ma mniejsze wymagania niż trawa, jeśli chodzi o wilgotność podłoża, jednak nie może być narażona na długotrwałe susze. Wymaga umiarkowanego podlewania szczególnie w czasie bardzo suchych, gorących miesięcy.
Zabiegi pielęgnacyjne
Karmnik ościsty to roślina bardzo łatwa w uprawie, nie wymaga zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Jest byliną całkowicie odporną na mróz, więc nie potrzebuje okrywania na zimę. Rośliny tej nie musimy także regularnie przycinać. Co kilka lat warto natomiast odmłodzić te byliny, ponieważ z czasem tracą one swój dekoracyjny wygląd i zaczynają „łysieć” od środka kępy.
Podział rozrośniętych kęp to także dobry sposób na rozmnożenie karmnika ościstego. Kępy można dzielić i wysadzać na nowe stanowisko przez cały sezon wegetacyjny, jednak najlepiej zrobić to wiosną. Nowe rośliny sadzimy w odstępach co około 20-30 cm. Aby uzyskać gęsty dywan ciemnozielonych lub złotożółtych liści (odmiana 'Aurea'), należy na jednym metrze kwadratowym posadzić około 16-20 roślin. Dzięki płożącym pędom powinny szybko się rozrosnąć i pokryć dostępny teren dekoracyjnymi poduchami liści i kwiatów.
Karmnik ościsty może być także rozmnażany przez sadzonki – rośliny dość szybko się ukorzeniają i rozrastają.
Odmiany
'Aurea' – bardzo dekoracyjna odmiana o żółtozielonych pędach i złotożółtym ulistnieniu. Roślinę tą warto sadzić na stanowiskach wybitnie słonecznych, wtedy najpiękniej się wybarwia. Odmiana 'Aurea' kwitnie nieco słabiej niż gatunek, mniej obficie i krócej, jednak głównym walorem dekoracyjnym tej rośliny są jasne, żółte listki.
Odmiana ta idealnie nadaje się na skalniaki, rabaty kwiatowe, murki oporowe, skarpy i pochyłości terenu. Może być także stosowana do wypełniania szczelin między kamieniami i płytami chodnikowymi. Najpiękniej prezentuje się posadzona w grupach, tworzy wtedy jaskrawy, zdecydowany akcent w ogrodzie. Odmiana 'Aurea' ładnie wygląda w połączeniu z roślinami o ulistnieniu w kontrastowych barwach – jasnozielonej, ciemnozielonej, szarozielonej, niebieskozielonej, purpurowej.
Wygląd
Karmnik ościsty to roślina wieloletnia charakteryzująca się bardzo niskim wzrostem – dorasta zaledwie do około 2-5 cm. Ma drobne, zwarte, płożące pędy, które dość szeroko rozrastają się na boki. Karmnik ma poduchowaty, dywanowy pokrój, swoim wyglądem przypomina nieco trawę albo mech.
Liście karmnika ościstego są podłużne, igiełkowate, do 2 cm długości. Ich kształt może kojarzyć się z ością – stąd nazwa rośliny. Bylina ta ma ulistnienie barwy ciemnozielonej. W przydomowych ogródkach może być sadzona także odmiana 'Aurea', która ma bardzo dekoracyjne liście barwy złotożółtej. Liście karmnika ościstego prezentują się atrakcyjnie przez cały sezon wegetacyjny.
Oprócz ozdobnego ulistnienia karmnik ościsty posiada też małe, drobne, białe kwiaty. Kształtem przypominają gwiazdki, mają średnicę do zaledwie 5 mm. Kwiaty osadzone są pojedynczo albo po 2-3 na szypułkach długości około 3-4 cm. Wydzielają miodowy zapach i mogą być ozdobą rośliny od maja do lipca. Odmiana 'Aurea' kwitnie nieco krócej (od czerwca do lipca) i mniej obficie.
Owocem karmnika ościstego jest torebka, która nie posiada walorów dekoracyjnych.
Zastosowanie
Karmnik ościsty jest uprawiany jako roślina ozdobna i okrywowa, a także do zadarniania powierzchni w mniej uczęszczanych miejscach w ogrodzie. Jest to roślina stosunkowo odporna na deptanie, dlatego może być sadzona zamiast trawnika na stanowiskach słonecznych i dość suchych.
Karmnik ościsty świetnie się sprawdzi jako wypełnienie pustych miejsc i szczelin między płytami chodnikowymi czy kamieniami na ogrodowych ścieżkach i dróżkach. Szczeliny te warto wypełnić piaskiem zmieszanym z żyzną ziemią – wtedy rośliny będą lepiej rosły. Karmnik ościsty może być także sadzony w szczelinach schodów zrobionych z kamieni lub płyt. Schody będą wyglądały jak omszone.
Bylina ta może także służyć do zadarniania powierzchni – dzięki płożącym pędom w dość krótkim czasie pokryje dostępny teren dywanem ciemnozielonych lub złotożółtych liści. Poduchowaty karmnik ościsty zarośnie puste miejsca na rabatach bylinowych, co da ciekawy efekt wizualny, ponadto ograniczy nadmierne rozrastanie się chwastów.
Roślina ta jest niziutka, więc należy ją sadzić z przodu wielopoziomowych klombów. Karmnik ościsty ma kobiercowy pokrój i jednolite ulistnienie, może stanowić ładne tło dla innych roślin o kontrastowych barwach liści np. szarawej, niebieskawej, jasnozielonej, purpurowej, pstrej.
Karmnik ościsty to także doskonała roślina do posadzenia w ogródku skalnym – bardzo dobrze się rozrasta, wypełniając szczeliny między kamieniami i skałami. Może być również sadzony na murkach kwiatowych, na brzegach rabat, wzdłuż ogrodowych ścieżek u dróżek.
Bylina ta jest rośliną zadarniająca, więc może być także wykorzystywana do posadzenia na skarpach i wszelkich pochyłościach i nierównościach terenu – nie wymaga koszenia jak trawa. Karmnik ościsty można także stosować na obwódki rabat i klombów.
Najlepsze efekty daje posadzenie karmnika ościstego w dość dużych grupach po 10-20 roślin obok siebie. Roślina ta raczej nie nadaje się do uprawy pojemnikowej.