Chryzantemy – kwiaty jesieni

Chryzantema, inaczej złocień - to kwiat Dalekiego Wschodu. Chińczycy tworzą z niej bonsai, bo posiada giętkie i elastyczne pędy, które można formować w różnorakie kształty. Pierwsze wzmianki na temat tej rośliny można odnaleźć w pismach chińskiego filozofa – Konfucjusza. W Japonii natomiast szczególną czcią otacza się chryzantemy barwy złotej. Kwiat ten znalazł się nawet w herbie japońskich cesarzy. Do Europy chryzantemy trafiły dopiero w XVII wieku. W Polsce ten niezwykle ozdobny kwiat kojarzy się przede wszystkim z dniem Wszystkich Świętych i Zaduszkami. Często ozdabia się nim groby, ponieważ chryzantemy mogą kwitnąć aż do przymrozków, niekiedy nawet do końca listopada. Chryzantemy mogą mieć kwiaty pojedyncze, półpełne lub pełne. W zależności od odmiany kwitną na czerwono, fioletowo, różowo, pomarańczowo, żółto, kremowo lub biało, w różnych odcieniach. W szerokiej palecie barw nie pojawia się właściwie tylko kolor niebieski.

Chryzantemy to jedne z najpopularniejszych jesiennych kwiatów. Nadają się do uprawy w pojemnikach, więc mogą stanowić ozdobę balkonu, tarasu lub domu. Pięknie prezentują się także w wazonie jako kwiat cięty. Wielkokwiatowe odmiany o ciepłych barwach rozświetlą każde wnętrze, nawet kiedy za oknem śnieg i mróz. Chryzantemy można uprawiać również na rabatach. Ich zaletą jest to, że kwitną nawet wtedy, gdy inne rośliny już dawno przekwitły. Aby cieszyć się pięknem chryzantem w ogrodzie, należy zapewnić im odpowiednie warunki uprawy.

Kupowane w pojemnikach chryzantemy nie nadają się do uprawy w gruncie. Są to kwiaty przeznaczone tylko do ozdabiania grobów (ewentualnie balkonów i tarasów). Pojemnikowe odmiany mają inne wymagania (podłoże, nawóz, zimowanie) niż rośliny przeznaczone do uprawiania w gruncie. Rośliny przeznaczone na rabaty najlepiej kupić w szkółce. Aby pięknie zakwitły jesienią, powinno się je sadzić późną wiosną, kiedy minie groźba wystąpienia przygruntowych przymrozków.

Chryzantemy preferują stanowiska jasne, słoneczne. Lubią podłoża żyzne, próchnicze, gliniasto-piaszczyste. Najlepiej rosną w glebie, której odczyn jest lekko kwaśny do obojętnego (pH 6,5-7). Rośliny te mają duże wymagania pokarmowe i potrzebują dość częstego nawożenia. W początkowym okresie po posadzeniu należy nawozić je dwa razy w miesiącu. Przed wybarwieniem się pąków trzeba jednak zaprzestać nawożenia. W przeciwnym razie będziemy mieć do czynienia ze słabszym kwitnieniem i nieestetycznym wydłużeniem się pędów chryzantem. Przenawożone rośliny są także bardziej wrażliwe na choroby.

Niektóre mrozoodporne odmiany chryzantem mogą zimować w gruncie. Należą do nich np. odmiany ‘Senso’, ‘Cameo’, ‘Clara Curtis’, które kwitną na różowo lub odmiana ‘Capycat Yellow’ kwitnąca na żółto. Mrozoodporna jest także odmiana ‘Nebelrose’, która ma kwiaty bladoróżowe, odmiana ‘Apollo’ kwitnąca na kolor czerwono-pomarańczowy, a także odmiana ‘Holly’ (kwiaty żółte) oraz odmiana ‘Dreamstar Balios’ (kwiaty pomarańczowe). Zimujące w gruncie chryzantemy należy po pierwszych przymrozkach przyciąć na wysokości ok. 15-20 cm nad ziemią. Rośliny warto okryć na zimę gałązkami świerkowymi.

Mniej odporne na mróz odmiany trzeba delikatnie wykopać, a następnie umieścić w miejscu jasnym i chłodnym (temperatura optymalna to 5°C, najważniejsze by temperatura nie spadała poniżej zera). Ochrony przed mrozem będą wymagały także wszystkie chryzantemy uprawiane w pojemnikach.

Kiedy kwitną chryzantemy?

Chryzantemy kojarzą nam się przede wszystkim z jesienią. Jednak kwiaty te mogą stanowić ozdobę ogrodu także latem, a nawet wiosną. Do popularnych gatunków chryzantem, które zakwitają latem należą: złocień trójbarwny (kwitnie od lipca do jesieni), złocień wieńcowy (kwitnie od lipca do września), złocień maruna (kwitnie od końca czerwca do września) i złocień polny (kwitnie od lipca przez całe lato).

Czy chryzantemy w doniczkach, które można kupić w czasie Święta Zmarłych, przyjmą się po zasadzeniu?

Niestety nie, tego typu złocienie to specjalne, sezonowe odmiany, które nie przetrwają zimy. Jeżeli chcemy cieszyć się tymi kwiatami w swoim ogrodzie, trzeba kupić te, przeznaczone właśnie do tego celu.