Liny stalowe

Liny stalowe, zwane niekiedy stalówkami, wykonane są najczęściej z ocynkowanego, stalowego drutu lub ze stali nierdzewnej. Używane niemal w każdej branży. Ilość zastosowań jest ogromna ze względu na duży udźwig, odporność na zerwanie, wytrzymałość i szereg innych parametrów. Jak zrobiona jest lina stalowa oraz czym kierować się podczas wyboru?

Zastosowanie lin stalowych

Liny stalowe to niezastąpiona ą pomoc w branży budowlanej, samochodowej, transportowej, w przemyśle wydobywczym czy przy montowaniu napowietrznych linii energetycznych. Używane są jako liny do cumowania statków, holowania pojazdów, do różnego rodzaju zawiesi, zabezpieczania ładunków czy ogradzania terenu. Powszechnie stosowane w halach produkcyjnych fabryk. Często są integralną częścią przeróżnych maszyn i urządzeń (m.in. dźwigi, wyciągarki, żurawie). Liny stalowe dobierane są do konkretnych zadań i funkcji w zależności od zastosowanego splotu i grubości. Ich długotrwałą przydatność zwiększa fakt, że w znakomitej większości są nierdzewne. Ewentualna korozja na niektórych z nich pojawia się dopiero po bardzo długim czasie użytkowania.

Jak dobrać odpowiednią linę stalową?

O wyborze konkretnego rodzaju liny stalowej decyduje jej przeznaczenie. Liny, zależnie od ich grubości, sposobu wykonania i użytych do tego materiałów, prezentują odmienne właściwości. Na co zwrócić uwagę?

• Elastyczność – warto pamiętać, że im większa jest liczba drutów o niewielkiej średnicy, tym większą elastyczność ma stalowa lina. Jednocześnie szybciej podlega ona zużyciu. Wysoka elastyczność jednak nie zawsze ma duże znaczenie. Jeżeli potrzebna jest lina wytrzymała i odporna na ścieranie, lepiej wybrać tę, która ma mniej drutów.
• Dopuszczalne obciążenie – parametr o oczywistym znaczeniu w przypadku wszelkich zastosowań związanych z podnoszeniem ładunków na linie stalowej. Dopuszczalny udźwig obliczany jest dla danej liny według określonego wzoru. Można również skorzystać z kalkulatorów udostępnianych przez sprzedawców lub sięgnąć po profesjonalną wiedzę i pomoc producenta lin.

Jak zbudowana jest lina stalowa?

Liny stalowe wykonuje się ze stalowych drutów. Najmniejszy element konstrukcyjny zrobiony jest z rdzenia i owiniętej wokół niego tzw. splotki. Rdzeń stanowi podporę i bazę dla splotek oraz jest źródłem smarowania liny. W zależności od materiału, z jakiego jest zrobiony (stal, włókna sztuczne lub naturalne – roślinne) lina może mieć różną odporność i kształt. Stalowy rdzeń daje linom dużą wytrzymałość na nacisk, zerwanie oraz zmiany temperatury, ale jednocześnie dodaje im sztywności. W zależności od ilości i ułożenia splotek powstaje produkt końcowy – stalowa lina o różnym przeznaczeniu. Oto kilka najważniejszych parametrów lin stalowych.

• Przekrój – lina stalowa w przekroju może być okrągła lub spłaszczona, podobnie jak kształt pojedynczej splotki. Również pojedyncze druty mogą mieć przekroje o różnym kształcie.
• Liczba splotek – tak jak liczba warstw splotek czy Ilość warstw drutów w splotce decyduje o końcowej grubości liny.
• Sposób zwicia liny – najczęściej dostępne są liny jednozwite, dwuzwite, trójzwite lub szyte. Ważny jest też kierunek zwicia.
• Rodzaj użytych drutów – mogą być ocynkowane lub nie oraz mniej lub bardziej podatne (w zależności od rodzaju użytej stali) na rozciąganie.
• Naprężenie – liny nieodprężane lub odprężane (statycznie lub dynamicznie). Liny odprężane są bardziej sprężyste oraz nie ulegają tak bardzo wydłużaniu. Zapobiega to konieczności częstej regulacji długości liny i ewentualnym przestojom maszyn.
• Rotacja – tak zwana odkrętność określająca odporność liny stalowej na odkręcanie (liny odkrętne i nieodkrętne).
• Zgniatanie – odporność liny na miejscowe odkształcenia.
• Smarowanie – liny stalowe mogą być bez smarowania albo częściowo lub całkowicie pokryte smarem.

Stalowe liny często można nabyć w zestawie z zaciskami wzmacniającym typu „perła”. Wykonane są one ze stali lub mosiądzu i wykorzystywane jako wzmocnienie położenia i nośności np. haczyków mocowanych do liny, lub do wykonania pętli na jej końcu. Mocowane są za pomocą dokręcanej śruby blokującej.